کاربرد درمانی موسیقی
افراد تحت درمان با موسیقی، به وسیله‌ی راهنمایی‌های یک فرد متخصص که در این زمینه آموزش دیده یا زیرنظر یک موسیقی درمانگر دارای مجوز فعالیت، به موسیقی های خاصی گوش می دهند و یا موزیک هایی را برای خود می‌سازند. موسیقی درمانی یکی از درمان های هنری خلاق یا درمان های بیانگر احساسات (شامل درمان های هنری، شعرسرایی، درام درمانی و پسیکودرام ) می باشد. در این مقاله به معجزه موسیقی در زندگی پرداخته ایم.
موسیقی‌درمانی چیست؟
موسیقی درمانی عبارتست از کاربرد موسیقی برای:
۱) القاء آرامش،
۲) تسریع روند بهبود بیماری ها،
۳) بهبود عملکرد ذهنی و ایجاد سلامتی.
از موسیقی درمانی می‌توان به تنهایی و یا همراه با درمان های دیگر استفاده نمود. موسیقی درمانگرها با تمام سطوح سنی از اطفال کم سن و سال گرفته تا افراد مسن کار می‌کنند. این افراد در مراکز مختلفی همانند مدارس، مطب های خصوصی، خانه‌های سالمندان، بیمارستان ها و مراکز روانپزشکی مشغول به فعالیت اند.
تاریخچه موسیقی‌درمانی چیست ؟
قدمت درمان با استفاده از موسیقی تقریباً به قدمت تمدن بشری است. فیلسوف های یونان باستان همانند سرخپوستان آمریکای شمالی عقیده داشتند که موسیقی قادر به تسریع روند بهبود بیماری هاست. در ایالات متحده آمریکا در طی سال های جنگ جهانی دوم برای نخستین بار از موسیقی درمانی به عنوان یک درمان رسمی در بیمارستان های نظامی این کشور استفاده شد تا به سربازانی که در جریان این جنگ دچار نقص عضو و ناتوانی شده بودند کمک شود.
برای نخستین بار طی دهه ۴۰ میلادی به موسیقی درمانگرها مدارک رسمی اعطا شد و در طی دهه ۵۰ نیز انجمن موسیقی درمانی آمریکا (AMTA) -البته تحت نام دیگری- تأسیس و بنیانگذاری شد .
موسیقی‌درمانی چگونه اثر می‌کند؟
اغلب مردم هنگام شنیدن یک موسیقی، نوعی واکنش اتونومیک (Autonomic Response) را تجربه می‌نمایند. مثلاً هنگام شنیدن یک موسیقی پر تپش ، احساس پرانرژی بودن می‌نمایند و هنگام شنیدن یک قطعه آرام و کلاسیک، احساس آرامش و سبکی دارند. موسیقی درمانی ارتباط متعادلی میان موسیقی و خلق و خو برقرار می‌نماید.
مطالعات علمی نیز نشان داده‌اند که موسیقی بر عملکردهای فیزیولوژیک نظیر تنفس و ضربان قلب و فشارخون تأثیر دارد. برای مثال همان طور که میزان هورمون کورتیزول هنگام بروز استرس بالا می رود ، میزان آزادسازی اندورفین ها نیز توسط موسیقی افزایش می‌یابد (اندورفین ها هورمون های طبیعی هستند که در بدن انسان موجب نشاط و سرخوشی و کاهش درد می‌گردند).
موسیقی درمانگرها معمولاً از موسیقی برای ایجاد ارتباط استفاده می‌کنند. به دلیل اینکه موسیقی دارای گوشه‌ها، ضربه‌ها و ملودی است، می‌توان آن را نوعی زبان دانست و از آن برای برقراری ارتباط استفاده نمود. بنابراین می‌توان برای بیمارانی که دارای اختلالات ذهنی و جسمی هستند، از موسیقی درمانی استفاده کرد تا بتوانند احساسات خود را بیان کنند.
موسیقی درمانی قادر است به افراد درون‌گرا کمک کند تا به شخصیتی برون‌گرا تبدیل شوند و به بیماران اوتیستیک(درخود مانده) و اسکیزوفرن ( دچارجنون جوانی) هم برای کاهش گوشه‌گیری کمک می‌نماید. موسیقی درمانی برای بیماران مبتلا به سکته مغزی و اختلالات نورولوژیک دیگر نیز می‌تواند موثر واقع گردد. وقتی این گونه بیماران به موسیقی‌‌های ریتمیک گوش می دهند، به طور هم‌زمان حرکات عضلات آنها بیشتر و بهتر می‌گردد.
هر چه این حرکات هماهنگ‌تر و موزون‌تر شوند، مهارت های حرکتی آنها نیز به نوبه خود بهبود خواهد یافت و اگر موسیقی دارای ریتم آرام و دارای کیفیت آرامش بخش باشد، پاسخ آنها نیز رسیدن به آرامش روحی و جسمی خواهد بود.
موسیقی درمانی قادر است افکار و احساسات و تجارب منفی را از بیماران دور نماید. به عنوان مثال درد ناشی از اعمال جراحی و دندانپزشکی و … با موسیقی درمانی کاهش می‌یابد.
جلسات موسیقی‌درمانی به چه شکل برگزار می‌شود؟
چون موسیقی درمانی برای موارد مختلف قابل استفاده بوده و تعداد زیادی از بیماران را در بر‌می‌گیرد، برنامه‌های درمانی و دوره‌های آن برای موارد مختلف، با یکدیگر متفاوت است. اگر شما در مورد یک بیماری یا وضعیت خاصی با یک موسیقی درمانگر مشورت نمایید، وی ابتدا در مورد علائم بیماری و نیازهایتان صحبت خواهد نمود و در عین حال میزان سلامت جسمی، عاطفی و اجتماعی شما مانند توانایی‌های ارتباطی و مهارت های ذهنی شما را مورد ارزیابی قرار خواهد داد. هم خود فرد و هم درمانگر در انتخاب نوع موسیقی برای درمان موردنظر، با توجه به نیازها و سلیقه‌فرد، موثر خواهند بود. شما میتوانید موسیقی مورد علاقه‌تان را از موسیقی کلاسیک گرفته تا جاز و … انتخاب نمایید. برای انجام موسیقی درمانی، نیازی به تجربه قبلی یا توانایی موسیقیایی خاص وجود ندارد.
گاهی موسیقی درمانی به صورت گروهی انجام می‌گیرد، بدین ترتیب که از شما خواسته می‌شود تا در یک گروه با بیمارانی که بیماری مشابه شما را دارند، به اجرای موسیقی بپردازید یا به عنوان عضوی از این گروه، به موسیقی گوش داده و آرامش را تجربه کنید.
اگر برای جراحی یا وضع حمل در بیمارستان بستری هستید، موسیقی درمانی می‌تواند به شکل گوش دادن به موسیقی یا آوازهای دلخواهتان برای کسب آرامش و کاهش درد ناشی از عمل جراحی باشد.
کاربردهای موسیقی‌درمانی چیست؟
مطالعات و تحقیقات مختلف نشان داده‌اند که موسیقی درمانی در پیشبرد آرامش، کاهش اضطراب و استرس و درمان افسردگی موثر است. مطالعه بر روی بیمارانی که به دلایل مختلف مثل سوختگی، بیماری‌های قلبی، دیابت و سرطان در بیمارستان بستری بوده‌اند، نشان داده است که موسیقی درمانی به بیمارانی که از اختلالات و مشکلات عاطفی و احساسی رنج می‌برند، اجازه می دهد تا بتوانند تغییرات مثبت ذهنی و خلقی در خود ایجاد نموده و در عین حال توانایی حل مشکلات را به دست آورند.
در عین حال موسیقی درمانی در بیماران بستری در انستیتوی سلامت روانی هم بسیار موثر بوده است.
موسیقی درمانی به عنوان درمان مکمل برای توانبخشی بیماران باعث تقویت سطوح ارتباطی و هماهنگی جسمی شده و در افراد دارای اختلالات نورولوژیک و اختلالات گفتاری که دچار مشکلات روحی و جسمی نیز هستند، باعث بهبود عملکردهای ذهنی و جسمی می‌گردد. موسیقی درمانی در مراقبت از نوزادان ، حتی نوزادان نارس موثر و مفید بوده و برای اطفال و نوزادان تحت مراقبت های پزشکی یا اعمال جراحی نیز بسیار قابل استفاده است. این درمان در اطفالی که دچار ناتوانایی‌های یادگیری یا اختلالات گفتاری و شنوایی هستند نیز ممکن است بسیار مفید واقع شود.
موسیقی درمانی می‌تواند نیاز به دارو درمانی را در حین زایمان کاهش داده و به عنوان عامل مکمل در کنار بیهوشی در جریان اعمال جراحی و دندانپزشکی مورد استفاده قرار گیرد. موسیقی درمانی را جهت کاهش دردهای مزمن هم می‌توان به کار برد.
موسیقی درمانی می‌تواند کیفیت زندگی را در افراد مبتلا به بیماری های بسیار شدید و جدی که در مراحل نهایی بیماری قرار دارند بهبود بخشیده و موجب بهتر شدن سطح سلامت و بالابردن کیفیت زندگی در آنها شود. از موسیقی درمانی برای تکمیل درمان بیماران مبتلا به ایدز، سکته‌های مغزی، پارکینسون، سرطان و آلزایمر و سایر انواع فراموشی‌ها می توان استفاده نمود.
با توجه به وسعت عملکرد موسیقی درمانی، نیاز به انجام تحقیقات رسمی برای تعیین تعداد افرادی از جامعه که می‌توانند برای درمان بیماری هایشان از موسیقی درمانی کمک بگیرند، احساس می‌شود.
خرید روسری