نشانه های وسواس فکری
بیماری وسواس یا اختلال وسواس فکری (OCD) یک اختلال عصبی است که توسط فکرها و ترس‌های غیرمنطقی شما را به تکرار بعضی از رفتارها وا می‌دارد. افراد مبتلا به اختلال وسواس از ترس آلوده و یا نجس شدن، به کارهای اجباری مثلا شستن بیش از حد دست‌ها رو می‌آورند، تا حدی که پوست دست‌هایشان خشک شده و ترک بردارد. این افراد به رغم اینکه تلاش می‌کنند تا فکرهای وسواسی را از خود دور کنند، اما این افکار دائما در سرشان تکرار می‌شود، و این مشکل آنها را داخل چرخه ناراحت کننده، افکار وسواسی و کارهای اجباری برای راحت شدن از آن افکار می‌اندازد.
چرخه وسواس چیست؟
هر چند که ابتلا به اختلال وسواس جبری نشانه ها و عوامل متفاوتی در افراد دارد اما بیشتر افراد دچار چرخه زیر می‌شوند:
- وسواس– ذهن شما غرق در یک فکر، ترس و یا نگرانی وسواسی می‌شود، مانند اینکه دستتان نجس شده است.
- نگرانی– وسواس مرحله قبل باعث برانگیختن احساس اضطراب و پریشانی می‌شود.
- اجبار- شما از الگویی اجباری برای کاهش اضطراب و پریشانی خود استفاده می‌کنید، مانند شستن و آب کشیدن چندباره دست ها.
- آسودگی موقتی– رفتار اجباری باعث تسکین و فراقتی موقت از اضطراب شده، اما وسواس و اضطراب دوباره برمی‌گردند و باعث شروع چرخه می‌شوند.
نشانه‌های اختلال وسواس
نشانه های اختلال وسواس جبری از هر دو وسواس و اجبار تشکیل می‌شود.
۱) نشانه‌های وسواس
این نشانه‌ها، افکار و تصوراتی مکرر، مداوم و ناخواسته هستند. فکرها و تجسماتی که ناخواسته و به صورت غیر ارادی در شما به وجود می‌آید و به نظر بی‌معنی می‌رسد. این افکار وسواسیزمانی رخ می‌دهد که شما سعی به فکرکردن و یا انجام سایر کارها دارید. این نوع افکار وسواسی معمولا زمینه‌هایی از قبیل:
- ترس از آلوده شدن و یا نجس شدن
- مرتب کردن وسایل از روی ترتیب خاص و منطقی
- برانگیختگی های خشونت آمیز یا وحشتناک
- افکار و تصورات جنسی
سایر نشانه‌های وسواس می‌تواند شامل:
- ترس از آلوده شدن یا نجس شدن به وسیله دست دادن با دیگران و یا دست زدن به چیزهایی که دیگران لمس کرده‌اند.
- شک داشتن به اینکه در را قفل کرده و یا گاز را خاموش کرده است.
- استرس شدید زمانی که وسایل مرتب نیستند و یا در جای مناسب خود نمی‌باشند.
- تصور اینکه به کودکتان آسیب رسانده‌اید.
- انگیزه ناگهانی به فحاشی‌کردن در جاهای غیر مناسب.
- دوری کردن از موقعیت هایی که می‌تواند باعث ابتلاء آنها به وسواس شود، مانند دست دادن.
- فکر کردن به تصاویر جنسی.
- بیماری های پوستی به دلیل شستن زیاد.
- از دست دادن موها و یا خالی شدن نقاطی از سر به دلیل کشیدن موها توسط فرد.
۲) نشانه‌های اجبار
اجبارهای بیماری اختلال وسواس شامل رفتارهای تکراری‌ای که شما فکر می‌کنید، باید انجام دهید، است. این رفتارهای تکراری قرار است باعث پیشگیری و یا کاهش نگرانی و اضطراب شما که در اثر وسواستان ایجاد می‌شود، بشود. برای مثال زمانی که شما فکر می‌کنید، دست هایتان آلوده است شروع به شستن مکرر آن می‌کنید، و یا حتی در ادامه ممکن است از شیوه‌ها و یا مراسم خاصی برای شستن دست‌ها استفاده کنید؛ همانند وسواس، اجبار نیز معمولا در اشکال خاصی مانند عواملی که در ادامه بیان می‌شود، رخ می‌دهد:
- شستن و تمیزکردن
- شمارش
- بررسی و چک کردن
- تقاضای اطمینان کردن
- انجام مکرر کار و یا عملی
- نظم و ترتیب بخشیدن
سایر نشانه‌های اجبار می‌تواند شامل:
- شستن دست ها تا زمانی که پوست خشک شده و صدا دهد.
- چک کردن مکرر درها برای اطمینان از بسته بودن آنها.
- چک کردن مکرر گاز برای اطمینان از خاموش بودن آن.
- شمارش در الگویی خاص.
- مرتب کردن کنسروها طوری که همه به یک شکل و در یک جهت قرار بگیرند.
این علائم و نشانه‌ها در گذر زمان و همچنین با افزایش استرس، شدتشان بیشتر می‌شود. اگر وسواس به اجبار شما زندگی شما را تحت تاثیر قرار داده و یا باعث آزارتان می‌شود، باید به پزشک مراجعه کنید. می توانید هم اکنون با موسسه امیدان حضور جوان تماس گرفته و درخواست وقت مشاوره نمایید.
